صبر» نام فارسی آن است و صرفنظر از مصارف درمانی آن توسط افراد بومی، آن را روی قبرها می کارند و نشانه ای از محل خاکسپاری کسی است که فوت شده است .برگزیدن نام صبر برای این گیاه نیز احتمالاً ایجاد آرامش و صبر برای بازماندگان است.در جزیره قشم تراکم بسیار زیاد گیاه را در قبرستان قدیم شهر «سوزا»به صورت چند هکتار فشرده که عملاً قبرها را کاملاً در بر گرفته است، می توان مشاهده کرد.
آلوئه و را گیاهی است که برای ماندن و رشد به حداقل آب نیاز دارد و در خاک های شور و ساحلی به آسانی رشد و پرورش می یابد و نسبت به آفات و بیماری ها مقاوم است.بر اساس تجارب پژوهشی، مرکز پژوهشی های بیوتکنولوژی خلیج فارس منطقه آزاد قشم، کارخانه تولید صنعتی آن را با ظرفیت سالانه 200 تن ژل و پودر آلوئه طراحی و تدوین و دانش فنی آن را به یک شرکت خصوصی واگذار کرده است.
پشتوانه این واحد صنعتی ، کشت و پرورش آلوئه به مساحت 50 هکتار است که 5 هکتارتوسط «منطقه آزاد قشم کاشته شده و 15 هکتار آن توسط شرکت خریدار دانش فنی در دست آماده سازی برای کاشت است و لازم است ، 30 هکتار دیگر نیز توسط مردم جزیره کاشته می شود. تکثیر آلوئه ورا به صورت تولید پاجوش و کاشت بذر است. در بسیاری از موارد هر بوته تا ده پاجوش تولید می کند.
این گیاه پایدار و چند ساله است و هر سه ماه یک بار می توان از هر بوته 3 تا 4 برگ کناری برداشت و برای استخراج محصول در کارخانه مورد استفاده قرار دارد.توسعه کاشت «آلوئه ورا»توسط مردم جزیره قشم صرفنظر از تأمین ماده اولیه کارخانه در دست احداث، زمینه ای مناسب برای ایجاد اشتغال بومی، ایجاد فضا سبز (در زمین های ساحلی و غیر قابل استفاده کشاورزی و بی نیازی آن به آب شیرین و آبیاری دایم) است. خواص متعدد دارویی شناخته شده در «آلوئه ورا» باعث شده است که آن را گیاه قرن بیستم بنامند.
بسیاری از محققان بر این اعتقاد هستند که خواص آلوئه و نقش دارویی آن در تحولات صنایع دارویی مشابه با شناخت آسپرین در قرن نوزدهم و مصرف آن توسط میلیون ها انسان برای کاهش تب، درد و تورم در سراسر جهان است. هزاران بیمار قلبی از آسپرین به عنوان ماده ممانعت کننده از بروز لخته خون استفاده می کنند.
مطالعات نشان داده است، آلوئه دارای حدود 200 ماده مؤثر است.مواد آرایشی، بهداشتی، غذایی و نوشابه ها بزرگترین بازار بین المللی مصرف آلوئه به شمار می روند.کشورهای کره و ژاپن قدیمی ترین مصرف کننده گان آلوئه در طب سنتی خود هستند.در کره، ژل آلوئه در نوشابه ها با غلظت 99 درصد مصرف می شود. این وضعیت در سنگاپور و مالزی نیز گسترش یافته است.استرالیا بالاترین مصرف آلوئه را دارد و با حضور ژاپنی ها در استرالیا بازار مصرف نوشابه های آلوئه نیز توسعه یافته است.مواد آرایشیطبیعی 4درصد از 16 میلیارد دلار بازار مواد آرایشی، بهداشتی را در اختیار دارد.تولید آنها سالانه 12 تا 15 درصد افزایش می یابد که سه برابر رشد توسعه سایر صنایع است.
نوشابه های حاوی ژل آلوئه در فروشگاههای عرصه کننده Helt food ارائه می شود که با طعم و رنگ های متفاوت وجود دارد.
مرور کلی خواص داروئی :
صبر زرد از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و شیرابه آن به مصرف طبی می رسد .
تقویت کننده بدن است
یبوست را برطرف می کند و روده ها را تمیز می کند
برای معالجه آسم مفید است
سوء هاضمه را برطرف می کند
در معالجه صرع مفید است
اثر ضد کمر درد
خون را تصفیه می کند
برای برطرف کردن خارش ناشی از گزیدگی حشرات شیرابه آنرا روی پوست بمالید
اگزما را درمان می کند
برای معالجه اسهال خونی مفید است
برای رفع ریزش مو ، شیرابه آنرا به سر مالیده و موها را با آن ماساژ دهید
گرفتگی کبدی را برطرف می کند
برای التیام زخم ها شیرابه آنرا روی زخم بمالید
صبر زرد بهترین کرم مرطوب کننده است برگها را بشکنید و ژله آنرا به پوست بمالید
مبتلایان به بیماری قند می توانند با مصرف این گیاه قند خون خود را کنترل کنند
برای شستن چشم و زخم ها شیرابه صبر زرد را با آب مخلوط کرده و استفاده کنید
گیاه «آلوئه ورا»گیاهی است که به طور عمده در مناطق خشک رشد می کند. آلوئه ورا با اینکه به خانواده زنبق تعلق دارد اما در ظاهر شباهت بسیار زیادی به کاکتوس دارد.در بین بیش از 240 گونه آلوئه ورا چهار نمونه آلوئه ورا تشخیص داده شده که دارای ارزش غذاییهستند.
نام آلوئه ورا در لغت به معنای «ماده تلخ درخشان» که از کلمه عربی «آلوئه» گرفته شده است. آلوئه از خانواده سوسن است این گیاه با ظاهری شبیه به کاکتوس، گیاهی دائمی، گوشتی و آبدار است که حداکثر حدود دو متر ارتفاع دارد با برگ های پهن تیغ دار. اگر تیغ هایی را که در لبه برگ ها قرار دارند جدا کنیم از جای خالی آنها ژلی ترشح می شود که تمام خواص گیاه در آن نهفته است.از آلوئه که امروز در تمام دنیا کاشته می شود برای درمان گستره وسیعی از بیماری ها از انواع میگرن گرفته تا سوءهاضمه، درمان جوش و سوختگی استفاده می شود.
آلوئه ورا در طب سنتی 5 هزار ساله هندی، آیورودا نیز به همین ترتیب ارزشمند شمرده می شود. تمدن های یونانی، رومی، آفریقایی، مایایی، سرخپوستان آمریکایی و چینی نیز آلوئه ورا را گرامی می داشتند و مسلمانان هنوز هم در بسیاری از نقاط جهان در بازگشت در سفر حج برگ های آلوئه ورا را بالای در خانه هایشان آویزان می کنند.
قرنهاست که برگهای گیاه صبر زرد به طور گستردهای در کشورهای مختلف به عنوان دارو مصرف میشود اثرات درمانی مختلفی که برای این گیاه عنوان شده غالبا بر اساس سابقه طب سنتی است اما مطالعات بالینی نیز در سالهای اخیر روی آن صورت گرفته است.
در یک مطالعه گسترده استفاده موضعی از ژل این گیاه موجب التیام زخمهای به جا مانده از آکنه روی صورت شد.
این گیاه دارویی در درمان آرتریت، آسم، سندرم خستگی مزمن، سوء هاضمه و اختلالات رودهای، اختلالات پوستی، آسیبهای ورزشی و زخمهای داخلی و خارجی اثر بخش است.
ژل گیاه صبر زرد بصورت موضعی برای درمان سوختگیهای خفیف، آفتاب سوختگی، بریدگی ها، آکنه و التهاب مخاط دهان کاربرد دارد.
کاربرد موضعی الوئه ورا بر روی زخمهای جراحی مجاز نیست زیرا بهبود زخمها را به تاخیر میاندازد.
برگ بوتههای گیاه دارویی صبر زرد یا آلوئه ورا معمولا بعد از گذشت دو سال از زمان کاشت و هنگامی که بوتهها به اندازه کافی رشد کردند برداشت میشود.
جزیره قشم به دلیل قرار گرفتن در منطقه گرمسیری یکی از مکانهای مناسب و دارای پتانسیل بالا برای تولید گیاه معجزهآسای “آلوئهورا” است.
آلوئه ورا از جمله گیاهانی است که در صفر درجه میمیرد و محیط رشد آن معمولا باید بالاتر از دو درجه باشد و بههمین دلیلمناطق جنوبی کشور که درجه حرارت دراین مناطق به صفر درجهنمیرسد از مناطق مستعد برای تولید این گیاه محسوب میشوند.
این گیاه از جمله گیاهانی است که یک سال کاشته میشود و تا شش سال مورد استفاده قرار میگیرد، بیماری این گیاه نسبت به دیگر گیاهان بسیار کم است و آب بسیار ناچیزی مصرف میکند.
براساس مطالبی که توسط دانشگاه فلوریدا منتشر شده ، منشاء این گیاه که به علت رویش آن در مناطق بیابانی به ” لاله بیابان ” مشهور است آفریقا بوده و در ایران باستان از آن استفاده میشد.
در کشورهای کارائیب آلوئهورا فقط بهصورت برگ فروخته میشود و در خانهها مردم به عنوان کمکهای اولیه از آن نگهداری میکنند.
یکی از دلایلی که این گیاه از آفریقا به مناطق دیگر جهان منتقل شده است موثر بودن آن در درمان برخی بیماریها بود و مسافرانی که با لنجها به سفر دریایی میپرداختند این گیاهرا به عنوان کمکهای اولیه بههمراه خود میبردند.
آلوئه ورا دارای هورمونها و ترکیباتی است که بلافاصله زخم را ترمیم می کند و برای بیماریهای گوارشی از جمله زخم معده موثر است.
همچنین اشخاص مبتلا به سرطان که مشغول شیمى درمانى هستند، ادعا مى کنند مصرف این گیاه تهوع و سایر مشکلات مربوط به این درمان را مى کاهد.
هم اینک ? 200ماده دارویی از گیاه آلوئهورا تولید شده است و از پوست آن نیز مواد آنتی کانسر جدا شده است.
بهگفته برخی اساتید و متخصصان از این گیاه به عنوان یک داروخانه در یک گیاه نام برده میشود و به همین دلیل است که این گیاه تا این اندازه اهمیت پیدا کرده است.
هماینک کمپانیهای بسیاری در جهان از آلوئهورا در تولید صنایع غذایی،مربا، نوشابهها، کنسرو، ماست و دوغ، ژله، مارمالاد، سوپهای آلوئهورا، بستنی، عسل، ترشی، تافی، نان، ماکارونی، برنج و چای استفاده میکنند.
از محصولات آلوئهورا در صنایع بهداشتی از جمله تولید دستمال کاغذی و پوشک بچه به علت حساس بودن پوست بچهها و ترمیم سریع پوست آنها ، استفاده میشود.
برای استفاده تجاریاز این گیاه باید مسیر درست کار کردن آن را بدانیم یعنی به عنوان یک سرمایهگذار باید ببینیم کهدر چه مناطقی چه محصولاتی و چگونه باید تولید کنیم و برای کشت تجاری نیز باید کشاورزانی که خواستار فعالیت در این زمینه هستند، آموزشهای لازم را طی کنند.
مرکز پژوهشهای بیوتکنولوژی خلیج فارس در جزیره قشم ایران ، تنها عضو منطقه خاورمیانه این انجمن است که مقر آن در تکزاس آمریکا میباشد.
دانشمندان اسپانیایی از گیاه آلوئه ورا ژلی ساختهاند که میتواند عمر نگهداری میوهها را طولانیتر کند.
محققان اسپانیایی میگویند با استفاده از این ژل خوردنی میتوان میوهها را تازه نگه داشت.
این ژل که طعم و ظاهر غذاها را تغییر نمیدهد میتواند به صورت یک پوشش کاملا طبیعی و بیضرر جایگزین مواد نگهدارنده مصنوعی شود که بعد از برداشت میوهها به آنها اضافه میشود.
خیراً دانشمندان بدین نتیجه دست یافتهاند که ژل آلوئهورا برای مقابله با انواعپوسیدگیهای دندانی بسیار مفید میباشد و در بهبود مشکلات دهان و لثه قدرت شفابخش دارد. از اینرو میتوان از آلوئهورا به عنوان یک ماده فعال برای پیشگیری از پوسیدگیهای دندانی در خمیر دندانها و ژلهای تمیز کننده دندان استفاده نمود. ژل دندان آلوئهورا همانند خمیر دندان عمل می کند و قادر به نابودی باکتریها و میکروبهای بیماریزای موجود در دهان میباشد به طوری که در پژوهشهای کنونی اثبات شده است که اسید سالیسیلیک، فنل، سولفور، اسید سینامونیک، نیتروژن، اوره، لوپئ.ل صد باکتری و میکروب میباشد.
آلوئهورا در درمان پوکی استخوان:
لوئهورا حاوی ارخی مواد معدنی از جمله برن میباشد. این عنصر میتواند کمبود کلسیم را در بدن به حداقل برساند. جذب آن را تسریع نماید و همچنین آن را در تمام بدن پخش کند. از این رو مصرف آلوئهورا در پیشگیری و درمان پوکی استخوان میتوان مفید باشد.